Το σπήλαιο, όπου «λαθών ἐτέχθη…»1 ο Σωτήρ.
Εκεί η Μαριάμ με το κεφάλι σκυμμένο ταπεινά προσπαθεί να συνδυάσει στην καρδιά της όσα της
διηγήθηκαν οι ποιμένες με το μεγαλειώδες «χαίρε» του Γαβριήλ2.
Πλάι ο δίκαιος Ιωσήφ σιωπά εκστατικός.
Και στο κέντρο, το Βρέφος!
Εδώ επιτελείται το μυστήριο της σωτηρίας των ανθρώπων: Ο Χριστός και Θεός, διαφεύγοντας την προσοχή των υπερκοσμίων επιγείων δυνάμεων, ενανθρώπησε και μας ξανακάνει δικούς του. «Χριστός ὁ Θεός, δυνάμεις λαθών, ὅσας ὑπερκοσμίους, ὅσας ἐν γῇ, καί ἐνανθρωπήσας, ἀνεκτήσατο ἡμᾶς»3.
«Τότε Ἡρῴδης λάθρα καλέσας τούς μάγους... εἶπε· πορευθέντες ἀκριβῶς ἐξετάσατε περί τοῦ παιδίου,
ἐπάν δέ εὕρητε, ἀπαγγείλατέ μοι, ὅπως κἀγώ ἐλθών προσκυνήσω αὐτῷ» (Ματθ. β´ 7-8).
Η απάντηση στο μυστήριο της σωτηρίας: το μυστήριο της ανομίας αρχίζει να ενεργείται, λάθρα.
Ηρώδης ο πρώτος αντίχριστος!
Και οι Μάγοι «χρηματισθέντες κατ᾿ ὄναρ μή ἀνακάμψαι πρός Ἡρῴδην...» (Ματθ. β´ 12) επέστρεψαν
από άλλο δρόμο στην πατρίδα τους.
Τι μεγαλειώδες αυτό το «λαθών»!
Κρύβει θε;iα κένωση, κρύβει ασύλληπτη αγάπη, απέραντη σοφία, σύνεση… κρύβει το μυστήριο της
σωτηρίας των ανθρώπων.
Τι αποτρόπαιο αυτό το «λάθρα»!
Κρύβει εωσφορική αλαζονεία, κρύβει άσβεστο μίσος, δολιότητα, αντίθεο πείσμα.
Το «λαθών» ιερουργείται σε συνθήκες κοσμικής αφάνειας και αδυναμίας, «υπό το σπήλαιον».
Το «λάθρα» επιτελείται κάτω από την αλαζονεία της κοσμικής εξουσίας, στα Ανάκτορα.
Και τώρα, καθώς προχωρούμε προς τα έσχατα, το μυστήριο της ανομίας κορυφώνεται λάθρα(!) κάτω από μια ανεξέλεγκτη τεχνολογική επανάσταση, πίσω από απέραντες ευκολίες και ουτοπικές υποσχέσεις, που στοχεύουν στην πλήρη υποταγή μας.
Τώρα το «λαθών» καλεί σε σύνεση («ὧδε ἡ σοφία ἐστίν», Αποκ. ιγ΄ 18), αυταπάρνηση, ηρωισμό.
Και συ λες, «δεν έχω τίποτα να κρύψω»! Οι Μάγοι δεν έκρυψαν με θεϊκή εντολή απ’ τον Ηρώδη τον
δρόμο που οδηγούσε στον Ιησού;
Και τι θεϊκή συγκατάβαση: «Ὅταν ὁ Χριστός φανερωθῇ, ἡ ζωή ἡμῶν, τότε καί ὑμεῖς σύν αὐτῷ φανερωθήσεσθε ἐν δόξῃ.» (Κολ. γ΄ 4). Θα δοξασθούμε κι εμείς γι’ αυτό το απειροελάχιστο μικρό δικό μας «λαθών», μαζί μ’ Αυτόν που έκρυψε τη θεότητα κάτω από την ανθρώπινη σάρκα «ὑπό τό σπήλαιον».
- «Λαθών ἐτέχθης ὑπό τό Σπήλαιον, ἀλλ’ οὐρανός σε πᾶσιν ἐκήρυξεν, ὥσπερ στόμα τόν Ἀστέρα προβαλλόμενος Σωτήρ. Καί Μάγους σοι προσήνεγκεν, ἐν πίστει προσκυνοῦντάς σε. μεθ’ ὧν ἐλέησον ἡμᾶς» (Τροπάριο τοῦ Ἑσπερινοῦ τῶν Χριστουγέννων).
- «ἡ δέ Μαριάμ πάντα συνετήρει τά ρήματα ταῦτα συμβάλλουσα ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτῆς» (Λουκ. β´ 19).
- Κανών Χριστουγέννων, Τροπάριον Α´ ὠδῆς.
Τεύχος Δεκεμβρίου 2023
