Ζούσε στην έρημο ο Ιωάννης, ο υιός του Ζαχαρία. Μόνος με μόνο τον Θεό!
Όταν έφτασε ο καιρός, ο λύχνος του φωτός αποδέχεται το πρόσταγμα του Θεού, να κηρύξει βάπτισμα μετανοίας, να ετοιμάσει τον δρόμο για να βαδίσει ο Υιός του Θεού, να ξυπνήσει τις συνειδήσεις των ανθρώπων για να δεχθούν με πόθο τον Μεγάλο Αναμενόμενο, τον Σωτήρα Χριστό. Και υπακούει. Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς στον λόγο του «Εις τον πάνσεπτον του Χριστού Πρόδρομον και Βαπτιστήν Ιωάννην» περιγράφει την «έξοδο» του Τιμίου Προδρόμου από την έρημο ως εξής:
Ο κόσμος δεν ήταν άξιος να τον κρατάει στους κόλπους του. Παρέμεινε από μικρός, σ᾿ όλη του τη ζωή στην έρημο περνώντας τις ημέρες του χωρίς μέριμνα, χωρίς ιδιοκτησία, χωρίς καμιά απολύτως υλική φροντίδα. Η ψυχή του δεν γνώρισε τη λύπη που φέρνει η ανθρώπινη εμπάθεια, δεν έδωσε τόπο μέσα του σε διεστραμμένα πάθη και δείχθηκε ανώτερος από κάθε εφήμερη υλική ηδονή που κολακεύει το σώμα και τις σωματικές αισθήσεις. Για τον Θεό μόνο ζούσε, τον Θεό μόνο έβλεπε, τον Θεό μόνο είχε απόλαυση και χαρά του. Ζούσε σαν ένα αποκομμένο από τη γη κομμάτι και, όπως λέει η Αγία Γραφή, «ζούσε στην έρημο, μέχρι την ημέρα που έγινε γνωστός στους Ισραηλίτες». Και ποια ήταν αυτή η ημέρα; «Όταν έφτασε ο καιρός του Βαπτίσματος του Κυρίου», για τον οποίο καιρό έλεγε κάποιος ψαλμός: «Δεν υπάρχει πια κανένας συνετός, κανένας που να αποζητάει τον Θεό. Όλοι ξεστράτισαν από τον δρόμο Του, όλοι αλλοιώθηκαν μέσα στη φθορά της αμαρτίας» (Ψαλμ. ιγ΄ 2-3). Όπως ακριβώς λοιπόν ο Κύριος, ενώ όλοι μας είμαστε ασεβείς, κατέβηκε από τους ουρανούς από ανέκφραστη αγάπη για τον άνθρωπο, έτσι και ο Ιωάννης τότε άφησε την έρημο για χάρη μας, για να υπηρετήσει τη θεία βουλή Εκείνου, σχετικά με τη σωτηρία του ανθρώπου. Γιατί έπρεπε να είναι τόσο μεγάλη και υπερβολική η αρετή αυτού ο οποίος θα υπηρετούσε τη σωτηρία του ανθρώπου, όσο μεγάλη υπήρχε η κακία των ανθρώπων και όσο ασύλληπτη και αφάνταστη ήταν η συγκατάβαση της φιλανθρωπίας του Θεού. Μ᾿ αυτόν τον τρόπο θα προσέλκυε όσους τον έβλεπαν, όπως ακριβώς και έγινε, επειδή τους έφερε κοντά του ο θαυμασμός που ένιωθαν γι᾿ αυτόν, γιατί ζούσε ζωή υπερφυσική και αγιασμένη και ξεχώριζε τελείως από τους άλλους ανθρώπους. Ακόμα και το κήρυγμά του ταίριαζε απόλυτα με τη ζωή του. Γιατί έφερνε το μήνυμα της Βασιλείας των ουρανών και απειλούσε με φωτιά άσβεστη. Ακόμα, φανέρωσε σ᾿ όλους τον βασιλέα των ουρανών, δηλαδή τον Χριστό που, όπως ο ίδιος λέει στο ιερό ευαγγέλιο, «κρατάει στα χέρια Του το φτυάρι και θα καθαρίσει ολόγυρα τ᾿ αλώνι Του και θα μαζέψει στην αποθήκη Του το στάρι. Το άχυρο, όμως, θα το κάψει σ᾿ άσβεστη φωτιά» (Λουκ. γ΄ 17-18).
Και όχι μόνο με λόγια, αλλά και με έργα φανέρωσε τον Ιησού σε όλους, βαπτίζοντάς Τον, δείχνοντάς Τον στον λαό, συστήνοντάς Τον στους μαθητές του και γενικά με κάθε τρόπο μαρτυρώντας ότι Αυτός είναι ο Υιός του Ουράνιου Πατέρα, ο «Αμνός» του Θεού, ο Νυμφίος κάθε ψυχής που θα Τον πλησίαζε και θα πίστευε σ᾿ Αυτόν. Αυτόν που σηκώνει στους ώμους Του την αμαρτία του κόσμου, που καθαρίζει τους ανθρώπους από κάθε μολυσμό και τους δωρίζει τον αγιασμό της ψυχής και του σώματος. Αφού λοιπόν, όπως είχε προφητέψει ο Ζαχαρίας, προετοίμασε τον δρόμο του ερχομού του Χριστού στις ψυχές των ανθρώπων με το κήρυγμα της μετάνοιας, και αφού συμπλήρωσε όλο το έργο του, για το οποίο και στάλθηκε στη γη πριν από τον Χριστό και έγινε βαπτιστής Του στον Ιορδάνη, αποσύρεται στην έρημο για χάρη του Χριστού, απ᾿ όπου με παρρησία δίδασκε τα συγκεντρωμένα πλήθη του λαού, και απομακρύνεται από τον λαό, παραδίδοντάς τον στον Κύριο.
(Το θεϊκό λυχνάρι: Ο Τίμιος Πρόδρομος, εκδ. «Ετοιμασία», Ι. Μ. Τιμίου Προδρόμου Καρέα)
Τεύχος Ιανουαρίου 2025