Ήταν απρόσμενη τούτη η ήττα! Λίγες χιλιάδες απέναντί τους και όχι μόνο δεν κατάφεραν να τους νικήσουν, αλλά τράπηκαν σε άτακτη φυγή σαν είδαν να σκοτώνονται τριανταέξι δικοί τους. Τρεις χιλιάδες στρατιώτες το ᾿βαλαν στα πόδια και γύρισαν πανικόβλητοι στο στρατόπεδό τους. Η καρδιά τους είχε γίνει… νερό, σημειώνει το ιερό ιστορικό κείμενο. Κι ο αρχηγός που τους περίμενε νικητές, σαν τους είδε να ᾿ρχονται κυνηγημένοι, σαν άκουσε τα πικρά μαντάτα… γονάτισε! Έπεσε μπρούμυτα, με το πρόσωπο κατά γης κι έχυσε τον πόνο και την αγωνία του μπροστά στον αληθινό Κυβερνήτη του λαού του, στον Θεό του Ισραήλ: «Γιατί, Κύριε; Σε παρακαλώ, αποκάλυψέ μου! Γιατί μας παρέδωσες στους απίστους να μας εξολοθρεύσουν; Πως επέτρεψες αυτή την ήττα; Τι θα λένε τώρα οι εχθροί μας; Θα μας περικυκλώσουν και θα μας εξαφανίσουν από τη γή… Τι θα κάμεις, Θεέ μου, να μας υπερασπιστείς;». Έτσι προσευχόταν ο Ιησούς του Ναυή ως το βράδυ, γονατιστός, με το πρόσωπο να ακουμπάει στη γη και τα δάκρυα να τη νοτίζουν… Και η απάντηση του Θεού ήρθε: «Σήκω επάνω! Γιατί έπεσες μπρούμυτα στη γη; Υπάρχει λόγος που χάσατε. Ο λαός έχει αμαρτήσει, έχει παραβεί την εντολή μου. Γι᾿ αυτό δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τους εχθρούς… Σήκω, λοιπόν, επάνω! Αγίασε τον λαό…» (βλ. Ιησούς Ναυή, ζ΄ 1-13).
Η απρόσμενη ήττα του ισραηλιτικού λαού ήρθε λίγο μετά τη θαυμαστή πτώση της Ιεριχούς. Τότε κατόρθωσαν να κυριεύσουν τη μεγάλη, ισχυρή και άριστα οχυρωμένη πόλη χωρίς καν να πολεμήσουν. Και να χάσουν στη Γαί των λίγων κατοίκων; Η απροσδόκητη έκβαση, η άτακτη οπισθοχώρηση, ο πανικός των πολεμιστών, έκαναν τον ηγέτη του λαού, τον Ιησού του Ναυή, να αναζητήσει το όπλο της θειας βοηθείας και να βρει τα βαθύτερα αίτια της καταστροφής, που ήταν η αθέτηση του θειου Νόμου. Αφού έκανε ὅ,τι όρισε ο Θεός και εξασφάλισε τη συμμαχία Του, τότε μόνο τόλμησε να προχωρήσει προς την κατάκτηση της Γης της Επαγγελίας.
Τριάντα αιώνες αργότερα, ένας άλλος ηγέτης γονατίζει και ζητά τη βοήθεια της Υπερμάχου Στρατηγού του γένους του, καθώς αγωνίζεται κι αυτός να οδηγήσει τον λαό του στην ανακατάκτηση της γης του. Λίγες μέρες μετά το ενθουσιαστικό ξεκίνημα του Αγώνα, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης αντιμετωπίζει την αντίρρηση, τη διχογνωμία, την ιδιοτέλεια, τον φόβο των συμπολεμιστών, την πανωλεθρία στην Καρύταινα. Μένει μόνος με ένα άλογο κι ένα παιδί. «Έμεινα μόνος μου με το άλογό μου εις το Χρυσοβίτσι. Γυρίζει ο Φλέσσας και λέγει ενός παιδιού: “Μείνε μαζύ του μην τον φάνε τίποτες λύκοι”. Έκατσα έως που εσκαπέτισαν με τα μπαϊράκια τους, απέ εκατέβηκα κάτου, ήτον μια εκκλησία εις τον δρόμον (η Παναγία στο Χρυσοβίτσι), και το καθησιό μου ήτον όπου έκλαιγα την Ελλάς: “Παναγία μου, βοήθησε και τούτην την φορά τους Έλληνας διά να εμψυχωθούν!” και επήραν έναν δρόμο κατά την Πιάνα»1.
Δεν άργησε να ᾿ρθει και στη δική του προσευχή η απόκριση. «Εις τον δρόμον απάντησα τον ξάδελφόν μου Αντώνιον του Αναστάση Κολοκοτρώνη με εφτά ανηψίδια μου, εγινήκαμε εννιά και το άλογό μου δέκα… Σε τρεις ημέραις έμασα 300 και έρηξα το ορδί μου εις την Πιάνα, αγνάντια από την Τριπολιτσά τρεις ώραις…» 2. Μετά από τούτο το γονάτισμα, μετά από αυτή την ικεσία, λένε πως ο Κολοκοτρώνης επανελάμβανε το «Ο Θεός υπέγραψε την ελευθερία της Ελλάδος και δεν παίρνει πίσω την υπογραφή Του». Σαν μια μυστική πληροφορία να απέσπασε στήν… κρίσιμη συνάντηση με τη Στρατηγό του Έθνους!
Και η Ιστορία επιβεβαίωσε την εσωτερική αυτή πληροφόρηση. Έναν μήνα μετά οι Έλληνες κρατούσαν το Βαλτέτσι και ο κλοιός γύρω από την Τριπολιτσά έσφιγγε μέχρι την τελική της πτώση στα χέρια των επαναστατημένων Ελλήνων.
Σαν διαβάζεις τις μνήμες των αγωνιστών, αντιλαμβάνεσαι πως το πιο ισχυρό τους όπλο δεν ήταν ούτε η στρατηγική τους σκέψη ούτε τα λιανοντούφεκα ούτε ακόμη κι αυτός ο πόθος της λευτεριάς. Μα η καταφυγή τους στον Θεό, το ότι «σαν πιάσανε τ᾿ άρματα είπαν πρώτα υπέρ πίστεως και έπειτα υπέρ πατρίδος». Κι όσοι μπροστάρηδες στάθηκαν στον άνισο αυτόν αγώνα, όσοι ηγέτες του λαού αναδείχθηκαν στων Ελλήνων τις καρδιές… ήξεραν να γονατίζουν, ήξεραν να προσεύχονται, να συμμαχούν με τον Κυβερνήτη του κόσμου και την Υπέρμαχο Στρατηγό. Και σ᾿ αυτές τις μυστικές «συναντήσεις» τους να αποσπούν την υπόσχεση για την τελική δικαίωση του Αγώνα.
Μήπως αυτό χρειάζεται να ξέρουν και οι σημερινοί μας ηγέτες; Μήπως πιο σημαντικό από τις περγαμηνές του Harvard, την αγορά F16, F35 και φρεγατών, τις διμερείς και πολυμερείς συνομιλίες, συμφωνίες, αμφίβολες ανταλλαγές και υποσχέσεις, είναι να ξέρουν… να γονατίζουν;
- Απομνημονεύματα Κολοκοτρώνη, εκδ. «Βεργίνα», σελ. 75.
- Όπ.π.
Τεύχος Μαρτίου 2024