Διαμέσου των αιώνων μια γιορτή παράδοξη δίνει το ιλαρό φως της στους «ἐν σκότει καί σκιᾷ θανάτου καθημένους»: Η κάθοδος του Θεού ανάμεσά μας.
Αυτόφωτη η γιορτή των Χριστουγέννων φωτίζει άπλετα το μυστήριο του ανθρώπου, αλλά και το μυστήριο της θείας Οικονομίας. Κι όμως το φως της φαίνεται να καλύπτεται από τεχνητά και απατηλά φώτα.
Ο Θεός της Παλαιάς Διαθήκης, που δεν αρνείται να φανερώνεται, να μιλά με τους εκλεκτούς Του και να συντελεί μεγάλα και θαυμαστά στο λαό Του, όταν ήρθε «τό πλήρωμα τοῦ χρόνου», στην καμπή της Ιστορίας, κενώνεται και κατέρχεται άδηλα και ταπεινά σε σκοτεινό και παγερό σπήλαιο, κλαυθμυρίζοντας ως αδύνατο βρέφος σε παχνί ζώων.
Η ανθρώπινη ιστορία δεν ανατρέπεται ούτε σημειώνει κάτι ιδιαίτερο για τη γέννηση ενός φτωχού νηπίου σ’ ένα ασήμαντο χωριό της Ιουδαίας. Ο ουρανός όμως διά στόματος αγγέλου θα μηνύσει στους απλοϊκούς βοσκούς: «ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον σωτήρ, ὅς ἐστι Χριστός Κύριος ἐν πόλει Δαβίδ» (Λκ. β΄ 11). Ο σαρκωμένος Θεός φανερώνεται στη γη και συνάμα κρύπτεται στην αγκάλη μιας αγνής Κόρης που δάνεισε τη σάρκα και το αίμα Της στον πλάστη και Θεό Της, για να αναπλάσει Εκείνος με τη σειρά Του τον πεσόντα Αδάμ.
Ο κρυμμένος Θεός δεν προσελκύει τα βλέμματα των ισχυρών, που κυνηγούν τη δόξα και την εξουσία, και μένει αθέατος στα μάτια των βολεμένων, που ταυτίζουν την ύπαρξή τους με τα βήματα που κάνουν εδώ στη γη. Γι’ αυτούς «λαθών ἐτέχθη ὑπό τό σπήλαιον» και διέρχεται απαρατήρητος μέσα από το φωτεινό διάκοσμο της εμπορικής χριστουγεννιάτικης γιορτής.
Φανερώνεται όμως στους αγνούς αναζητητές της αλήθειας που ενατενίζουν προσευχητικά τον ουρανό. Γι’ αυτούς στέλνει τους ουράνιους υμνωδούς και το φωτεινό αστέρι Του. Είναι ο Εμμανουήλ, ο Θεός ανάμεσά μας, αλλά διακριτικά μπαίνει στο χώρο που Του ανοίγουμε. Κι αν αυτός ο χώρος είναι η καρδιά μας, τότε ο Εμμανουήλ γίνεται ο Σωτήρας και Λυτρωτής μας.
«Πώς έγινε τούτο το εκπληκτικό και αξιοθαύμαστο;», αναρωτιέται ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος˙ και ο ίδιος απαντά: «Εξαιτίας της δικής Του αγαθότητας και όπως ένας βασιλιάς βγάζει τη βασιλική στολή και σαν απλός στρατιώτης ρίχνεται στη μάχη, για να μην αναγνωριστεί από τον εχθρό και έτσι πετύχει τη νίκη, έτσι και ο Χριστός ήρθε με ανθρώπινη μορφή, για να μην αναγνωριστεί και αποφύγει ο εχθρός τη σύγκρουση μαζί του, αλλά και για να μη φοβίσει τους ανθρώπους, διότι ήρθε για να τους σώσει και λυτρώσει».
Ο κρυμμένος Θεός μέσα στη λεπτή αύρα που δρόσισε τον προφήτη Ηλία, ο κρυμμένος Θεός που φανέρωσε στον μεγαλοφωνότατο προφήτη Του Ησαΐα την υπερφυή γέννησή Του από την πανάμωμη Παρθένο Μαρία, ο κρυμμένος Θεός στα οράματα του προφήτη Δανιήλ, ο κρυμμένος Θεός στο σπήλαιο της Βηθλεέμ, σμικρύνεται, για να μπορέσει ο άνθρωπος να Τον δει όμοιό του, να τον προσεγγίσει, να δεχθεί τη Χάρη και την αποκατάσταση.
Το κρυμμένο μυστήριο της ενσάρκωσης του Θεού Λόγου ανιχνεύεται μόνο μέσα από το δρόμο της ελευθερίας και της αγάπης. Αυτό το δρόμο βαδίζουν «οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ» και «αὐτοί τόν Θεόν ὄψονται».
Για τους υπόλοιπους, ο Θεός θα παραμένει κρυμμένος, περιμένοντας φιλάνθρωπα μέχρι να Τον ανακαλύψουν!
Τεύχος Δεκεμβρίου 2022
