Τις τρεις πρώτες μέρες του πολέμου του 1940, το ελληνικό πυροβολικό με τις εύστοχες βολές του εξάρθρωσε σχεδόν την επιθετική διάταξη του ιταλικού πυροβολικού και των τεθωρακισμένων, και επέφερε στο πεζικό πολλές απώλειες. Περιγράφει ο στρατηγός Βισκόντι Πράσκα τον αγώνα της 31ης Οκτωβρίου και την ακρίβεια του ελληνικού πυροβολικού:
«Όλη την ημέρα της 31ης Οκτωβρίου οι φάλαγγες προέλασαν σταθερά κάτω από τα πυρά του εχθρικού πυροβολικού, το οποίο ήταν όχι πολύ πυκνό αλλά αρκετά εύστοχο και αποδείχτηκε εξαιρετικά αποτελεσματικό. Πυροβολαρχίες μέσα σε σπήλαια, τις οποίες δεν κατόρθωσε να αποκαλύψει ούτε η επίγεια ούτε η εναέρια παρατήρηση, χτυπούσαν τα τμήματα στα σημεία της αναγκαστικής διαβάσεώς τους ή σε ακάλυπτα σημεία που δεν ήταν δυνατόν να παρακαμφθούν, και προκαλούσαν απώλειες με το να βάλλουν προς όλες τις κατευθύνσεις κατά του μετώπου και των πλευρών των στρατευμάτων μας».
Το βράδυ της 5ης Νοεμβρίου ο ασύρματος της 8ης Μεραρχίας συλλαμβάνει μήνυμα ιταλικής μονάδας που έλεγε:
«Είμαστε υποχρεωμένοι να αναστείλουμε τις επιχειρήσεις, αναμένοντας ενισχύσεις. Οι Έλληνες, οι οποίοι είναι γνωστοί για το πείσμα και την επιμονή τους, οργάνωσαν από τον καιρό της ειρήνης το τραχύ και ανώμαλο έδαφος της Ηπείρου με τέτοια μεθοδικότητα και επιμέλεια, ώστε κάθε βράχος αποτελεί μια θέση άμυνας, και παρουσιάζουν τόση λύσσα στον αγώνα, ώστε χρειάζονται περισσότερα και ισχυρότερα μέσα για να τους εκδιώξουμε».
Σε κείνα τα βουνά της Ηπείρου ήξερε να σκαρφαλώνει ο Έλληνας. Σε κείνα τα βουνά ήταν μαθημένα τα «μεταφορικά» του μέσα, τα φορτωμένα μουλάρια, να ακροζυγιάζονται.
Σε κείνα τα αγιασμένα βουνά είχε απλωθεί η ανασεμιά της λευτεριάς, η πυρά της αγάπης στην Πατρίδα.
Και νικούσε το δίκιο την αδικία, το πνεύμα την ύλη.
Κι η Ιστορία έγραφε…
Κι η Παναγιά η Ελευθερώτρια σκέπαζε τους μαχητές με τη Χάρη της και πρόσθετε υπομονή και αντοχή σε όλους τους Έλληνες, για ν’ αντέξουν και να μη λυγίσουν στα επερχόμενα δεινά.
Ε. Βερονίκη
Τεύχος Οκτωβρίου 2023
