Ο δίκαιος Συμεών, στην Υπαπαντή του Χριστού, ονόμασε τον Κύριο Σωτηρία του κόσμου, Φως εθνών και Δόξα του Ισραήλ. Το ότι ο Χριστός είναι αληθινά ο Σωτήρας μας, μαρτυρεί και το όνομα Ιησούς, όπως Άγγελος Κυρίου ανακοίνωσε στον Ιωσήφ: «Καλέσεις τό ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν, αὐτός γάρ σώσει τόν λαόν αὐτοῦ ἀπό τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν». Το ότι αποτελεί τη δόξα του Ισραήλ, είναι επίσης κατανοητό,αφού δεν υπάρχει μεγαλύτερη δόξα για τον λαό του Ισραήλ από το ότι ο Χριστός γεννήθηκε κατ᾽ άνθρωπον από το γένος του Ισραήλ.
Γιατί όμως ο πρεσβύτης Συμεών ονόμασε τον Χριστό και «φῶς εἰς ἀποκάλυψιν ἐθνῶν»; Δεν υπάρχει τίποτε άλλο στη δημιουργία που να παρουσιάζει τόσο έντονα τη δόξα του Δημιουργού Θεού, όσο το φως. Το φως ως δημιούργημα του Θεού είναι κτιστό, έχει ημερομηνία ενάρξεως και λήξεως, το φως της Θεότητος όμως είναι άκτιστο, αιώνιο και αναλλοίωτο. Δεν είναι η ουσία του Θεού, αφού κανείς δεν μπορεί αυτή να την προσεγγίζει, αλλά η άκτιστη ενέργεια με την οποία συγκαταβαίνει ο Θεός στο ανθρώπινο γένος, προκειμένου να δεχθούν «οἱ καθήμενοι ἐν σκότει καί σκιᾷ θανάτου» το φως, την αληθινή θεογνωσία. Ο ίδιος ο Χριστός ονομάζει τον εαυτό Του φως: «Ἐγώ εἰμι τό φῶς τοῦ κόσμου· ὁ
ἀκολουθῶν ἐμοί οὐ μή περιπατήσῃ ἐν τῇ σκοτίᾳ, ἀλλ᾽ ἕξει τό φῶς τῆς ζωῆς». Φως ονομάζει και τους μαθητές Του: «Ὑμεῖς ἐστε τό φῶς τοῦ κόσμου». Ο Χριστός, ως ο προαιώνιος δημιουργικός Λόγος του Φωτός, έλαμψε με την Ενσάρκωσή Του στους ανθρώπους, που ως«κατ’ εικόνα» Του καθρεφτίζονται πάνω Του.
«Φῶς εἰς ἀποκάλυψιν ἐθνῶν». Τα λόγια του αγίου Συμεών σημειώνουν το τέλος μιας μακράς περιόδου, κατά την οποία οι άνθρωποι ζούσαν χωρίς τον αληθινό Θεό, μέσα στην άγνοια του φωτός και της αλήθειας και μέσα στο βαθύ πνευματικό σκοτάδι που προέκυπτε από τον κατακλυσμό των παθών και της εν γένει αμαρτίας. Αυτό το φως, που είναι ο Χριστός, και το οποίο φανερώθηκε επ᾽ εσχάτων των αιώνων, θα γράψει ο άγιος Κύριλλος Πατριάρχης Αλεξανδρείας, «γέγονε φῶς τοῖς ἐν σκότει καί πεπλανημένοις, καί ὑπό χεῖρα πεσοῦσι διαβολικήν». Σ᾽ αυτή τη διακονία του φωτός αναφέρεται ο ιερός ψαλμωδός : «Κύριε, ἐν τῷ φωτί τοῦ προσώπου σου πορεύσονται, καί ἐν τῷ ὀνόματί σου ἀγαλλιάσονται ὅλην τήν ἡμέραν».
Σ᾽ αυτό το φως «εἰς ἀποκάλυψιν ἐθνῶν» αναφέρθηκαν οι Προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης. Ολόκληρη η Π. Διαθήκη αποτελεί προτύπωση (σκιά) της αποδοχής του μεσσιανικού Φωτός. Αυτό το φως δίδαξαν με το λόγο και τη ζωή τους οι Απόστολοι και οι Άγιοι της Καινής Διαθήκης. Σ᾽ αυτό το φως αναφέρεται και διδάσκει με όλα τα μέσα που διαθέτει η Εκκλησία μας καθημερινά,καλώντας τα παιδιά της να γίνουν φωτόμορφα. Να ενδυθούν αυτό το φως, που είναι ο ίδιος ο Χριστός. Σ᾽ αυτό το φως μας παραπέμπουν και όλες οι γιορτές της, οι οποίες,από την ημέρα των Χριστουγέννων, των Θεοφανίων, της Μεταμορφώσεως, μέχρι της λαμπροφόρου Αναστάσεως, της Αναλήψεως και της Πεντηκοστής, κινούνται μέσα στην κατάσταση του φωτός.
Όμως γιατί τόσα χρόνια μετά Χριστόν υπάρχει ακόμη πολύ σκοτάδι στον κόσμο; Γιατί ο άνθρωπος ψάχνει εναγώνια και αναζητά σε άλλες ατραπούς, ακόμη και σκοτεινές, όλο και περισσότερο φως; Είναι γιατί οι άνθρωποι διχάστηκαν απέναντι στο πρόσωπο του Χριστού. Με την ανατολή του άστρου των Χριστουγέννων άλλοι σκοτείνιασαν (Ιούδας, διώκτες, άθεοι, υλιστές, ποικίλοι αιρετικοί…) και άλλοι φωτίστηκαν ψυχοπνευματικά (Τρεις Μάγοι, απ. Παύλος, διάσημοι επιστήμονες, φιλόσοφοι…), σύμφωνα με την προφητεία και πάλι του Συμεών «οὗτος κεῖται εἰς πτῶσιν καί ἀνάστασιν πολλῶν καί εἰς σημεῖον ἀντιλεγόμενον». Ποιος μπορεί να γλυτώσει τις ανθρώπινες ψυχές, όταν δεν παραδέχονται αυτό το φως που λυτρώνει, που ειρηνεύει και που δίνει αξία στην ανθρώπινη ύπαρξη; Το έχουν αποδείξει ανά τους αιώνες οι φωτόμορφοι άνθρωποι. Μόνο ο Χριστός είναι το λυτρωτικό, το αληθινό, το ειρηνευτικό φως. Μόνο με την ένωση μαζί Του μπορούμε να καταργήσουμε τον θάνατο και να βασιλεύσουμε αιώνια στη χώρα του φωτός, που είναι η Βασιλεία των Ουρανών. Στον άνθρωπο απόκειται να δεχθεί αυτό το φως με ειλικρίνεια και τιμιότητα, κυρίως με πίστη, για να γίνει όλος φως «ὡς θείου φωτός γέννημα». Η Εκκλησία προτρέπει τον άνθρωπο να αποβλέπει στην απόκτηση αυτού του φωτός, αυτής της εν Χριστώ φωτεινής ζωής, και ψάλλει παρακλητικά την ημέρα της Υπαπαντής: «Λάμπρυνόν μου τήν ψυχήν καί τό φῶς τό αἰσθητόν, ὅπως ἴδω καθαρῶς καί κηρύξω σε Θεόν».
Ε.Κ.
Τεύχος Φεβρουαρίου 2023
