Στη μακρά οδό της Μεγάλης Σαρακοστής που επιλέγει ο πιστός χριστιανός, στο μέσον του δρόμου του πνευματικού αγωνιστή φέρει η Εκκλησία στο μέσο των ιερών ναών της τον σταυρό του Χριστού σε προσκύνηση.
Πανάρχαια η προτύπωση και προανακήρυξη του σταυρού. Κανείς δεν συμφιλιώθηκε με τον Θεό χωρίς τη δύναμη του σταυρού. Μετά την παράβαση «διά ξύλου» στον Παράδεισο του Θεού, η αμαρτία ανέζησε κι εμείς οι άνθρωποι πεθάναμε. Πριν από τον σωματικό θάνατο υποστήκαμε τον θάνατο της ψυχής, που είναι ο χωρισμός της από τον Θεό. Πώς μπορεί να γίνει η πνευματική συμφιλίωση με τον Θεό, εάν δεν καταργηθεί η αμαρτία, «η κατά σάρκα ζωή»; Αυτό είναι ο σταυρός του Χριστού, η κατάργηση της αμαρτίας1. Γι᾿ αυτό η δοξολογική προσκύνησή του.
«Ουκέτι φλογίνη ρομφαία φυλάττει την πύλην της Εδέμ». Δεν υπάρχει πια σπαθί πύρινο να κλείνει την είσοδο του Παραδείσου. «Παράδοξος σβέσις». Παράξενο να σβήσει τη φλόγα άλλο ξύλο, «το ξύλον του Σταυρού». Ήρθες, Σωτήρ μου, διά του σταυρού. «Εισάγεσθε πάλιν εις τον παράδεισον»2.
Κυριακή της Σταυροπροκυνήσεως, ημέρα χαρμόσυνη. «Εν φωναίς αλαλάξωμεν, εν ωδαίς μεγαλύνωμεν, τον Σταυρόν τον τίμιον ασπαζόμενοι…»3. Το σχήμα του ξύλου το «επιγεγραμμένον έχον το Δεσποτικόν όνομα». Το ξύλο που φέρει καταγεγραμμένο επάνω του το όνομα του Ιησού Χριστού «προσκυνούντες εν πίστει και ασπαζόμενοι»4 αντλούμε από αυτό αγιασμό και δύναμη, ώστε να ακολουθήσουμε την τιμητική προτροπή Του την επίσημη αυτή ημέρα: «Όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού, και ακολουθείτω μοι» (Μαρκ. η΄ 34).
Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως, μέσο των έξι εβδομάδων, της προετοιμασίας μας να συμπορευθούμε στα Πάθη του Κυρίου και στην ένδοξη Ανάστασή Του. Σαν «δένδρον ευσκιόφυλλον» –γράφει το Συναξάριο της ημέρας– σε δρόμο μακρύ και δύσκολο, σαν όαση στην έρημο της στέρησης και της άσκησης φυτεύτηκε από τους αγίους Πατέρες για άνεση και ανάπαυση, ώστε γενναίοι και ανάλαφροι να συνεχίσουμε την πνευματική μας πορεία. Και ακόμη, γράφει, όταν φτάνει κάπου ένας βασιλιάς, προπορεύονται τα διακριτικά του σημεία και τα σκήπτρα και ύστερα ακολουθεί εκείνος, χαρούμενος για τη νίκη του, ενώ μαζί του χαίρεται και ο λαός του. Έτσι και ο Κύριος Ιησούς Χριστός, που πρόκειται να φανερώσει τη νίκη Του εναντίον του θανάτου και ο Ίδιος να εμφανιστεί ένδοξος την ημέρα της Αναστάσεώς Του, προέπεμψε το σκήπτρο Του, τη βασιλική Του σημαία, τον ζωοποιό Σταυρό Του, ώστε να προετοιμάσει κι εμάς να υποδεχτούμε τον Ίδιο, τον Βασιλέα, και να Τον δοξάσουμε «περιφανώς θριαμβεύσοντα»5.
Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως, ο τίμιος και ζωοποιός Σταυρός προτίθεται «αναψύχων και υποστηρίζων». Αναψυχή και υποστήριξη, ενίσχυση και υπενθύμιση του Πάθους του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Αλλά και ελπίδα στην παράθεση των δικών μας πόνων δίπλα στις δεσποτικές θλίψεις και συγχρόνως στη διά του Σταυρού δόξα. Γι᾿ αυτό ημέρα χαρμόσυνη.
γ.
Τεύχος Μαρτίου 2025
